در سیستمهای صنعتی و تهویه، برج خنککننده نقش حیاتی در خنک کردن آب و کاهش دمای تجهیزات دارد. یکی از بخشهای کلیدی این سیستمها، پکینگ برج خنک کننده است که وظیفه افزایش سطح تماس بین آب و هوا را بر عهده دارد و بهبود تبادل حرارت را ممکن میسازد. اما در شرایطی که آب دارای املاح و مواد معدنی باشد، به ویژه املاح سیلیسی، عملکرد و عمر مفید پکینگها تحت تاثیر قرار میگیرد. این مقاله به بررسی اثر املاح سیلیسی بر عمر مفید پکینگ، راهکارهای کاهش آسیب و اهمیت نگهداری صحیح میپردازد.
املاح سیلیسی چیست و چگونه وارد برج خنک کننده میشود؟
آبهای صنعتی معمولاً شامل مواد معدنی مختلفی هستند که به مرور زمان در سیستم تجمع مییابند. املاح سیلیسی یکی از این مواد معدنی است که به دلیل ذرات ریز و خاصیت سختی بالا، میتواند مشکلات زیادی در عملکرد پکینگها ایجاد کند. این املاح بهصورت معلق در آب وجود دارند و وقتی آب از طریق نازلها و سیستم توزیع روی پکینگها پاشیده میشود، با سطوح پلاستیکی و سلولی پکینگ تماس پیدا میکنند.
وجود این املاح باعث رسوبگذاری روی پکینگها، کاهش بازدهی تبادل حرارت و افزایش افت فشار سیستم میشود. از آنجایی که پکینگها معمولاً از مواد پکینگ کولینگ تاور، پکینگ PP یا PVC ساخته میشوند، تجمع سیلیس در طول زمان موجب کاهش عمر مفید این قطعات میگردد.

نحوه اثر املاح سیلیسی بر پکینگ برج خنک کننده
رسوبگذاری سیلیس در برجهای خنککننده چندین اثر منفی دارد:
- کاهش تبادل حرارتی:
رسوبات باعث کاهش سطح تماس آب و هوا میشوند و تبادل حرارت را مختل میکنند. در نتیجه، برج مجبور است مدت زمان بیشتری کار کند تا همان دمای خروجی را حفظ کند. - افزایش افت فشار و جریان ناکافی آب:
رسوبات مسیر عبور آب را محدود میکنند و در نتیجه فشار در سیستم افزایش یافته و جریان آب یکنواخت توزیع نمیشود. - تخریب مکانیکی پکینگها:
املاح سیلیسی میتوانند سطوح پکینگ را خراش داده و باعث ترک خوردگی یا شکست ساختاری شوند. این موضوع به ویژه در پکینگ مدیا ثابت تصفیه فاضلاب و قطره گیر برج خنک کننده مشاهده میشود. - تشکیل نقاط خشک:
رسوبات سیلیس باعث تشکیل نقاط خشک روی پکینگها میشوند که راندمان تبادل حرارت را کاهش میدهد و باعث افزایش مصرف انرژی برج میگردد.
انواع پکینگها و حساسیت آنها به املاح سیلیسی
پکینگهای برج خنککننده به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
قبل از معرفی لیست، لازم است بدانیم که هر نوع پکینگ بسته به شکل و جنس، حساسیت متفاوتی به رسوبات دارد. انتخاب پکینگ مناسب میتواند تاثیر زیادی در کاهش مشکلات ناشی از املاح سیلیسی داشته باشد.
| نوع پکینگ | حساسیت به املاح سیلیسی | توضیح عملکرد |
| پکینگ اسپلش | متوسط | دارای سطح تماس زیاد، اما رسوبات به راحتی روی آن تجمع میکند |
| پکینگ فیلمی | بالا | سطح تماس بیشتر و نازکتر است، رسوبات باعث کاهش شدید راندمان میشود |
| پکینگ PP | کم | مقاوم در برابر خوردگی و رسوب، طول عمر بیشتر |
| پکینگ PVC | کم تا متوسط | مقاومت خوب، اما در دماهای بالا حساسیت افزایش مییابد |
پس از لیست، لازم است اشاره کنیم که استفاده از پکینگهای مقاوم در برابر رسوب و طراحی صحیح توزیع آب در برج، میتواند اثر املاح سیلیسی را به حداقل برساند و عمر مفید سیستم را افزایش دهد.
روشهای کاهش اثر املاح سیلیسی
برای افزایش طول عمر پکینگ برج خنککننده و حفظ راندمان، روشهای متعددی وجود دارد:
- استفاده از سختیگیر و فیلترهای پیشرفته:
پیش از ورود آب به برج، نصب سختیگیرها و فیلترهای مناسب باعث کاهش میزان سیلیس و سایر مواد معلق میشود. - شستوشوی دورهای پکینگها:
شستوشوی منظم پکینگها، از تجمع رسوبات جلوگیری کرده و طول عمر قطعات را افزایش میدهد. این روش برای قطعات برج خنک کننده بسیار حیاتی است. - استفاده از مواد شیمیایی کنترل رسوب:
افزودن مواد ضد رسوب با دوز مناسب، باعث کاهش تشکیل لایههای سخت و رسوبات سیلیسی روی پکینگ میشود. - انتخاب پکینگ مقاوم:
استفاده از پکینگ کولینگ تاور و پکینگ مدیا ثابت با مقاومت بالا در برابر سیلیس و شرایط سخت آب، باعث کاهش تخریب ساختاری پکینگها میشود.
مزایای رعایت نکات نگهداری در مقابل املاح سیلیسی
رعایت موارد فوق، مزایای قابل توجهی برای سیستمهای صنعتی به همراه دارد:
- افزایش عمر مفید پکینگها و کاهش هزینههای تعویض قطعات برج خنککننده
- حفظ راندمان حرارتی و کاهش مصرف انرژی
- کاهش افت فشار در سیستم و توزیع یکنواخت آب
- جلوگیری از آسیب به قطره گیر برج خنککننده و سایر تجهیزات جانبی
نتیجهگیری
تاثیر املاح سیلیسی بر پکینگها یک چالش مهم در نگهداری برج خنک کننده است که میتواند هم طول عمر تجهیزات را کاهش دهد و هم راندمان سیستم را تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از پکینگهای مقاوم، نگهداری دورهای، نصب فیلترها و مواد شیمیایی ضد رسوب، همگی از جمله راهکارهای کلیدی برای مقابله با اثرات منفی سیلیس هستند. بهرهگیری از خدمات فیدار پلیمر کیان مهر و استفاده از پکینگ کولینگ تاور استاندارد، نقش مهمی در تضمین عملکرد بهینه سیستم و کاهش هزینههای نگهداری دارد.
سوالات متداول
۱. چگونه میتوان تشخیص داد که پکینگها تحت تاثیر املاح سیلیسی قرار گرفتهاند؟
نشانههای اصلی شامل کاهش راندمان تبادل حرارت، افزایش افت فشار، تشکیل رسوبات سفید یا شفاف و ترک خوردگی در سطح پکینگها است.
۲. آیا شستوشوی معمولی پکینگها برای حذف رسوبات سیلیسی کافی است؟
شستوشوی معمولی کمککننده است، اما استفاده از مواد ضد رسوب و فیلترهای پیشرفته، عمر مفید پکینگ را بهطور قابل توجهی افزایش میدهد.
۳. آیا همه نوع پکینگها نسبت به املاح سیلیسی حساس هستند؟
خیر، پکینگهای PP و PVC مقاومت بیشتری دارند، در حالی که پکینگهای فیلمی و اسپلش نسبت به رسوبات حساستر هستند و نیازمند مراقبت بیشتری هستند.

